Przewoźnik a spedytor — różnice w obowiązkach i odpowiedzialności

Sektor transportu i logistyki stanowi kręgosłup nowoczesnej gospodarki, umożliwiając sprawny przepływ towarów na skalę globalną. Kluczowymi graczami w tej branży są przewoźnicy i spedytorzy, których role, choć ścisłe powiązane, znacząco się różnią. Zrozumienie różnic w zakresie obowiązków, odpowiedzialności, regulacji prawnych jest niezbędne dla efektywnego zarządzania łańcuchem dostaw oraz optymalizacji procesów. Jak zostać spedytorem? Jakie szkolenia są ważne w spedycji? Czym zajmuje się przewoźnik? Odpowiadamy!

Przewoźnik a spedytor międzynarodowy

Przewoźnik to podmiot odpowiedzialny za fizyczne przemieszczanie towarów z punktu A do punktu B. Jego głównym zadaniem jest bezpieczne, terminowe i efektywne dostarczenie ładunku zgodnie z umową transportową. Proces ten obejmuje zarówno transport krajowy, jak i międzynarodowy, wykorzystując różne środki transportu — takie jak ciężarówki, pociągi, statki, samoloty. W przypadku transportu międzynarodowego przewoźnik musi także przestrzegać przepisów i regulacji międzynarodowych, a także zajmować się formalnościami celnymi oraz odpowiednio zarządzać logistyką.

Z kolei spedytor pełni rolę koordynatora w łańcuchu dostaw, działając jako pośrednik między nadawcą a przewoźnikiem. Jego główną rolą jest planowanie i koordynacja całego procesu przewozu towarów na arenie międzynarodowej — od punktu początkowego, do końcowego. Spedytorzy międzynarodowi nie tylko organizują transport, ale również zajmują się negocjowaniem cen transportu, wybieraniem najbardziej efektywnych ścieżek przewozu, zarządzaniem dokumentacją związaną z eksportem i importem towarów, a także doradzają klientom w kwestiach celnych, ubezpieczeniowych itd. Spedytorzy zapewniają, że cały proces transportu jest zgodny z obowiązującymi przepisami i regulacjami międzynarodowymi, gwarantując płynność i efektywność przepływu ładunków.

Obowiązki spedytora

Obowiązki spedytora są wszechstronne i różnorodne. W dużej mierze zależą od specyfiki konkretnego zlecenia oraz wymagań klienta. Podstawowe obowiązki spedytora obejmują:

• Planowanie i organizacja transportu — dobór środka transportu i tras transportu, aby zoptymalizować czas dostawy i koszty.
• Współpraca z przewoźnikami — zawieranie umów o przewóz (w imieniu własnym lub w imieniu dającego zlecenie), regulowanie należności związanych z procesami spedycyjnymi, ubezpieczanie przesyłki (na zlecenie), sporządzenie instrukcji wysyłkowych, przygotowanie przesyłki do przewozu, nadawanie przesyłki na środek transportu wraz z dokumentacją transportową, odbieranie przesyłki ze środka transportowego w właściwą dokumentacją, przekazywanie przesyłki odbiorcy.
• Przygotowanie dokumentacji transportowej — tym listów przewozowych, faktur, certyfikatów pochodzenia oraz innych dokumentów wymaganych w międzynarodowym przewozie towarów.
• Monitorowanie przesyłek — śledzenie przesyłek w czasie rzeczywistym, aby zapewnić ich bezpieczeństwo i terminowe dostarczenie. Komunikacja z klientami w przypadku jakichkolwiek opóźnień lub problemów.
• Zarządzanie ryzykiem — ocenianie i zarządzanie ryzykiem związanym z transportem, w tym wybór odpowiednich opcji ubezpieczenia ładunków.
• Organizowanie odprawy celnej

Obowiązki przewoźników

Obowiązki przewoźników koncentrują się głównie na bezpiecznym i efektywnym przewozie towarów od nadawcy do odbiorcy.

• Transport i dostawa — fizyczne przewożenie ładunków zgodnie z warunkami umowy transportowej. Zapewnienie, że wszystkie towary są dostarczane w terminie i w nienaruszonym stanie.
• Zarządzanie flotą — utrzymanie pojazdów w dobrym stanie technicznym. Podejmowanie działań zapobiegawczych i przeprowadzanie regularnych przeglądów.
• Przestrzeganie przepisów — zapewnienie zgodności z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi przepisami transportowymi, w tym regulacjami dotyczącymi czasu pracy kierowców, przewozu materiałów niebezpiecznych i innych specyficznych wymagań
• Zarządzanie ładunkiem — bezpieczny załadunek i rozładunek towarów, a także odpowiednie zabezpieczenie ładunku w trakcie transportu, aby zapobiec jego uszkodzeniu.
• Monitorowanie — śledzenie przesyłek w trakcie transportu i dostarczanie aktualnych informacji o statusie dostawy klientom lub spedytorom.

Szkolenia dla działu spedycji

Szkolenia dla działu spedycji pełnią kluczową rolę w zapewnieniu ciągłego rozwoju kompetencji zespołu, co bezpośrednio przekłada się na jakość świadczonych usług oraz ogólny rozwój firmy. Stałe poszerzanie wiedzy i umiejętności jest niezbędne w dynamicznie zmieniającym się sektorze TLS, gdzie dochodzi do zmian w zakresie regulacji, technologii i najlepszych praktyk branżowych stanowi fundament efektywności operacyjnej.

Przykładowe szkolenia to:

• Zarządzanie łańcuchem dostaw. Poznanie zaawansowanych strategii zarządzania, optymalizacji i koordynacji łańcucha dostaw oraz transportem drogowym.
• Przepisy celne i regulacje prawne dot. firmy transportowej. Aktualizacja wiedzy dotyczącej międzynarodowych i krajowych regulacji transportowych, celnych (organów celnych i odprawy celnej) oraz bezpieczeństwa. https://vade.com.pl/szkolenia/przepisy-celne-w-spedycji/
• Zarządzanie ryzykiem. Rozwijanie umiejętności identyfikacji, oceny i minimalizacji potencjalnych ryzyk związanych z transportem.
• Technologie informatyczne. Szkolenia z zakresu nowoczesnych systemów IT stosowanych w spedycji, w tym systemów zarządzania transportem (TMS) czy zaawansowanych narzędzi analitycznych.
• Umiejętności miękkie: Rozwój komunikacji interpersonalnej, negocjacji, zarządzania konfliktami, co jest kluczowe w pracy spedytora.

Szkolenia dla przewoźnika

• Bezpieczeństwo i prowadzenie pojazdów. Kursy dotyczące bezpiecznej jazdy, obsługi specjalistycznych pojazdów i przestrzegania przepisów drogowych.
• Zarządzanie flotą. Wiedza dotycząca utrzymania pojazdów, zarządzania kosztami operacyjnymi oraz wykorzystania systemów monitorowania pojazdów.
• Przepisy transportowe. Szkolenia z zakresu aktualnych przepisów transportowych, w tym czasu pracy kierowców, przewozu towarów niebezpiecznych (ADR) i innych specjalistycznych regulacji.
  https://vade.com.pl/szkolenia/cmr-prawo-przewozowe-reklamacje/

Różnice, o których warto pamiętać

Różnice w rozwoju tych dwóch profesji są widoczne w specyfice wymaganych umiejętności i wiedzy. Szkolenia dla spedytorów są zorientowane bardziej na zarządzanie, koordynację i aspekty prawne, podczas gdy szkolenia dla przewoźników koncentrują się na praktycznych umiejętnościach związanych z prowadzeniem pojazdów, bezpieczeństwem i obsługą techniczną. Obydwa te obszary wymagają ciągłego rozwoju i dostosowywania do zmieniających się warunków rynkowych, przepisów oraz technologii. Dlatego też niezmiennie od profesji — kluczowy jest rozwój i sukcesywnie budowane doświadczenie zawodowe, które wpływa na wizerunek i jakość usług danej organizacji.