Jak zbudować autorytet lidera zespołu? Co wspiera autorytet zespołu?

W strukturach organizacji opartych na relacji przełożony-podwładny zdarzają się przypadki, w których ludzie nie tylko chętnie wykonują polecenia lidera, ale są dla niego gotowi na liczne wyrzeczenia. Co ich motywuje? Rozkaz, nagana, a może nagroda? Nie. To siła autorytetu, czyli respekt i zaufanie do przywódcy.

Autorytet formalny — co to?

Czym jest autorytet formalny? Towarzyszy on stanowisku, które w strukturze organizacji wiąże się z pewną miarą władzy nad innymi. Członkowie zespołu rozumieją, że osoba będąca w hierarchii firmy przynajmniej stopień wyżej niż oni, ma prawo wydawać im polecenia, kontrolować ich wykonywanie, zganić, a nawet pozbawić pracy.

Autorytet formalny sprowadza motywację pracowników do nadziei uzyskania dodatkowych korzyści finansowych, a bardziej do obawy przed ich utratą. Jednak zestresowani, a może nawet zastraszeni pracownicy — także ci wykwalifikowani — pracują nieefektywnie i prędzej czy później idą do konkurencji.

Autorytet formalny to najbardziej kosztowny sposób zarządzania kadrą w firmie i sabotujący jej rozwój. Poza tym do utraty autorytetu formalnego wystarczy jeden błąd lidera lub sytuacja godząca w interesy zespołu.

Autorytet nieformalny lidera

Nieformalny autorytet lidera to nie tyle stanowisko i uprawnienia. To przede wszystkim kompetencje i podchodzenie do własnych obowiązków.

Przełożony, który mimo otrzymanej władzy nie dystansuje się od pracowników, tylko stara się pokazać, że jest łącznikiem między zarządem a członkami zespołu, że wspólnie biorą udział w realizacji celów itd., zaczyna cieszyć się nieformalnym autorytetem lidera. Jego działania i nastawienie wzbudziły szacunek i zaufanie współpracowników, a w konsekwencji także chęć współpracy oraz zaangażowanie w realizowane zadania.

Nieformalny autorytet lidera sprawia, że członkowie zespołu czują się pewnie i bezpiecznie, a to gwarantuje ciągły rozwój firmy. Jak budować autorytet takiego szefa zespołu?

Budowanie autorytetu lidera

Budowanie trwałego autorytetu lidera należy rozpocząć od rozwijania własnych kompetencji i należytego wywiązywania się z obowiązków. Brak niezbędnej wiedzy, organizacji, wyraźnych instrukcji, niejasne zasady współpracy, zapominanie o terminach itd., zniechęciłoby do współpracy nawet z przyjacielem. Jeżeli wśród pracowników jest osoba z większą wiedzą niż przełożony, a do tego chętnie się nią dzieli, szybko zostanie wytypowana jako „ich lider”. Nieformalny, oczywiście.

Kolejna rzecz ważna w budowaniu autorytetu to rozwój kompetencji zawodowych. Ale nie pracowników, tylko własnych. W przedsiębiorstwie przykład także działa lepiej niż wykład. Nienarzekający, zaangażowany w pracę szef, który jeszcze wkłada wysiłek w rozwój swoich kompetencji, wzbudza u członków zespołu chęć do naśladowania.

Ważne cechy lidera — przykłady

Ostatnia rzecz niezbędna do zbudowania autorytetu lidera to inteligencja emocjonalna, czyli wysoki poziom umiejętności interpersonalnych. W Internecie wymieniono wiele cech, którymi odznacza się lider zespołu z nieformalnym autorytetem. Należy jednak pamiętać, że wszystkie cechy i zachowania, które pozwalają zdobyć szacunek i zaufanie np. w rodzinie czy w przyjaźni, działają również w firmie. Należą do nich m.in.:

• uczciwość i szczerość,
• sumienność i słowność,
• konsekwentność i poczucie odpowiedzialności (także społecznej),
• empatia i odporność psychiczna widoczna np. w panowaniu nad gniewem, rozczarowaniem i innymi emocjami,
• życzliwość (myślenie o pomyślności innych) i kultura osobista,
• umiejętność słuchania i udzielania konstruktywnych rad,
• wnikliwość i umiejętność rozwijania potencjału u innych.

Nie sposób wymienić wszystkie i je omówić, ale warto jeszcze podkreślić znaczenie pokory, która:

• pozwala być wyżej w hierarchii, ale nie patrzeć na innych z góry,
• iść pewnie w przód, ale nie deptać godności drugich,
• cieszyć się własnymi osiągnięciami, ale chwalić innych za sukces zespołu,
• używać słów: przepraszam, proszę i dziękuję.

Nie wystarczy poczytać o tych cechach, aby zbudować prawdziwy autorytet szefa. Trzeba je wbudować w swoją osobowość — stać się człowiekiem, który je przejawia nie tylko w pracy, ale też w życiu prywatnym. Jak to zrobić? Pomagają w tym szkolenia z kompetencji miękkich i coaching, a w trudniejszych przypadkach również psychoterapia.

W przypadku tych pierwszych warto sięgnąć po ofertę Vademecum, gdzie znaleźć można szereg szkoleń dla menadżerów. Podczas spotkań, pod okiem wykwalifikowanych specjalistów — menadżerów, psychologów, coachów — lider uczy się nie tylko, jak przebiega budowanie autorytetu, ale także jak komunikować cele, zarządzać zespołem, feedbackować i motywować swoich podwładnych.